Napisane przez: sp9lvz - 14-03-2024, 09:36 AM - Forum: Dyskusja ogólna
- Brak odpowiedzi
Witam, są już uregulowane koszty funkcjonowania naszego portalu do marca 2025.
Portal jest też dostępny pod krótszą nazwą:
hm.sp-radio.eu - jako przekierowanie adresu.
Zapraszam do korzystania z portalu.
Dostałem już informację na mail o zbliżającym się końcu okresu abonamentowego i nową cenę... niestety znów w górę. Zaczynam się już na poważnie zastanawiać się nad zakończaniem utrzymywania naszego portalu. Obecny koszt będzie 430 zł brutto za hosting i nie mam jeszcze informacji ale pewnie ze 120 zł za domenę.
Jeśli nie znajdą się chętni do współfinansowania to trzeba będzie podjąć decyzję co dalej.
Piotr
W załączeniu przetestowany układ mieszacza na FST3125. Układ nadaje się do pracy praktycznie z każdym rodzajem heterodyny (DDS, PLL, VFO). Wymaga jedynie ok 200 mV napięcia z heterodyny. Mieszacz pracuje poprawnie na wszystkich pasmach KF na niskiej przemianie (testowany na 9Mhz p.cz.). Wnosi małe straty.
Układ jest wzorowany na opracowaniu Sergio IK4AUY ale ze zmianami w związku z eliminacją niestabilnej pracy HC86, co opisywał autor w swojej publikacji.
Może to być kolejna wersja mieszacza do naszych projektów.
Czas na kolejny mieszacz - tym razem na kluczach FET. Typ SD5400. Układy dostępne jeszcze w SP po niskich cenach. Co ciekawe są one stosowane w flagowym trx IC7700.
Według podawanych parametrów SD5400 zastosowany w IC7700 przy napięciu LO 16 V p-p osiąga IP3 +40 dBm!. Jest to praktycznie graniczna wartość IP3 jaką można sobie wymarzyć.
Jerzy SP5RZM wykonał PCB, ja przetestowałem mieszacza z układem p.cz. na mosfetach opisywanym tu na portalu.
Mieszacz pracuje faktycznie zgodnie z opisami. Nie mierzyłem IP3, ale przy podaniu sygnału z generatora o poziomie S9+40 dB odbiornik odblokowuje się przy wstrojeniu do zera dudnień sygnału generatora - czyli nie blokuje się tak dużym poziomem sygnału.
Mieszacz praktycznie nie szumi, co powoduje że cały odbiornik z p.cz. na mosfetach pracuje prawie bezszumowo. Oceniam że rozwiązanie na SD5400 w stosunku do wcześniejszych testów z AD831 wypada lepiej (szumy i IP3).
W załączeniu zdjęcie płytki testowej z SD5400.
Link do filmu odbiór stacji na 21 Mhz i szum rx po wykręceniu anteny.
W załączeniu przedstawiam moją weryfikację tezy Waltera opublikowaną w jego książce Reflections III w 2010r.
Przedstawił on zagadnienie odbicia fal w liniach zasilających, twierdząc że fala odbita od zacisków niedopasowanej anteny wraca w kierunku nadajnika i odbija się powrotnie od dopasowanego złącza kabel-nadajnik i wraca w kierunku anteny i wraz z falą padającą zostaje wypromieniowana. To twierdzenie przeczy podejściu, że fala odbita jest w całości stratą.
Trzeba podkreślić, że tezy można uznać za słuszne, ale pod pewnymi ściśle określonymi warunkami, które mogą być spełnione w pasmach KF, natomiast na UKF i w pasmach mikrofalowych należy stosować zasadę pełnych dopasowań.
Do roku 2019 rankingi odbiorników były układane wg parametru IP3 "3rd order intercept point". Po wejściu technologii SDR pramametr IP3 jest praktycznie nie mierzalny ze względu na jego definicje.
Jednak we wszystkich aktualnych technologiach przemiany częstotliwości mierzalny jest DR3 - parametr który też był brany pod uwagę w poprzednich latach.
Jeszcze raz - czym jest DR3? W skrócie – parametr ten określa degradację właściwości odbiornika, czyli spadek jego czułości na słabe sygnały w obecności silnych sygnałów.
Inaczej mówiąc, nie jest ważne że odbiornik ma wysoką czułość, jeśli ją straci w wyniku słabego parametry DR3.
Metoda pomiaru „2 kHz 3rd order dynamic range” to dwa sygnały o częstotliwościach f1 i f2 (gdzie f2-f1=2 kHz) doprowadzane do wejścia odbiornika.
W wyniku nieliniowości pracy odbiornika powstają niepożądane produkty mieszania (intermodulacja IMD). Dominujące są składowe trzeciego rzędu (2f1- f2) oraz (2f2-f1), bardzo łatwe do zidentyfikowania.
Mierzymy parametr - poziom obu sygnałów zwiększa się aż do momentu, gdy składowa interferencyjna osiąga poziom podkładu szumów.
Ten poziom, po odjęciu podkładu szumów to jest właśnie „3rd order dynamic range DR3”. Dla przykładu: podkład szumu = -128 dBm, sygnały testowe = – 28 dBm, to zakres dynamiczny DR3 = -28 -(-128) = 100 dB.
I tu zaczął się kolejny problem... Zauważono, że niekiedy odczucia użytkowników sprzętu nie pokrywały się z rankingiem według DR3. Przyczynę znaleziono we właściwościach szumowych generatora lokalnego.
W roku 2012 przyjęto definicje nowego wskaźnika nazwanego „reciprocal mixing dynamic range”. Jeśli w niewielkiej odległości od słabego sygnału występuje sygnał silny, nawet jeśli jest on idealnie „czysty”, to po zmieszaniu z zaszumionym generatorem lokalnym sygnał ten ulega rozmyciu i zakłóca sygnał słaby. Problem ten dotyczy w dużym stopniu odbiorników z generatorem LO w postaci syntezerów częstotliwości, szczególnie tych starszych.
Aktualnie producenci sprzętu przywiązują dużą wagę do czystości generatora lokalnego. Problem ten dotyczy także odbiorników SDR i jego zegara, ale w tym przypadku jest dużo łatwiejszy do rozwiązania, bo dobry generator kwarcowy o stałej częstotliwości nie jest dużym problemem.
Zobrazowanie problemu szumów oscylatora lokalnego czyli VFO - często jako VFO wykorzystuje się syntezery DDS które mają duże szumy fazowe.
Jak widać z powyższych opisów, ocena jakości odbiorników staje się coraz trudniejsza, zmieniają się podejścia do tego, który z parametrów jest najważniejszy.
Problem pomiarów parametrów odbiornika w warunkach amatorskich dotyczy głównie poziomu mierzonych napięć, by to zobrazować poniżej wykres obrazujący jakie napięcia występują na wejściu odbiornika w stosunku np przedstawionego wyżej przykładu (podkład szumu = -128 dBm, sygnały testowe = – 28 dBm) oraz do skali S-metra.
-128dBm = 0,2 uV = S1
-28dBm = 8,9 mV = S9+ ok 46 dB
Powstaje zatem pytanie jeśli w warunkach amatorskich nie potrafimy zmierzyć to czy potrafimy ocenić?
Gdybyśmy przyjęli, że poziom wskaźnika DR3 jest wysoki przy dynamice powyżej 90 dB i gdybyśmy mieli "podłogę szumu na poziomie S1 (co możemy zmierzyć porównawczo w urządzeniu fabrycznym zakładając prawidłowe wyskalowanie S-matra) to przykładowo: S9+60 dB - S1 = 108 dB. Jeśli zatem produkty intermodulacji pojawią się na tym poziomie można uznać że odbiornik ma bardzo dobre parametry.
Powyżej S9+40dB należy uznać za dobre.
Ćwiczeniowo zrobione pomiary na odbiorniku SDRplay przy pracy z oprogramowaniem analizatora sygnałem pojedynczym (z powodu braku generatora dwóch sygnałów, który zamierzam wykonać):
Podłoga szumów -140dBm??? No załóżmy że -130dBm.
Odbiór sygnałów w paśmie 14 Mhz
Pojedynczy sygnał na poziomie S9+ ok. 46dB - nie widać przy takim pomiarze zakłóceń intemodulacyjnych
Widmo pojawiających się sygnałów intermodulacyjnych przy S9+46 dB przy zmianie skali pomiaru
Widać jasno jak sygnały niepożądane degradują czułość odbiornika.
Poziom sygnału -43dBm czyli S9+30dB przy którym giną sygnały intermodulacyjne - odbiór jest bez sygnałów zakłócajacych.
Oszacowany zakres dynamiki dla blokowania pojedynczym sygnałem (na podstawie powyższych pomiarów): -130dBm /podłoga szumów/ - (-43 dBm) /poziom zaniku intermodulacji/ = 87dB, szału nie ma.
Załącznik - procedura ARRL wykonywania testów urządzeń.
Witam Szanowne Koleżanki i nie mniej Szanownych Kolegów,
Prawdopodobnie jest to ostatnia wersja wzbudnicy Plessey. Temat jest już mocno wyeksploatowany. Za kilka tygodni przyjdzie z Chin kilka nowych płytek. Tym razem z czerwoną soldermaską, by się nie myliły z poprzednimi wersjami. Wzbudzenia są opanowane ale niezbędne jest staranne ekranowanie toru IF, odwracalnego wzmacniacza i generatorów BFO. Najlepiej z obu stron płytki. Dla lepszej selektywności dobrze jest również poekranować filtr PP-9-A2-2R i diodowy mieszacz. Płytkę będziemy składać podczas wakacji.
Zaczynamy kolejny temat. Od dłuższego czasu rozmawialiśmy z Jerzym SP5RZM na temat wykonania niskoszumowego odbiornika, opartego o wzmacniacz pośredniej częstotliwości na tranzystorach mosfet. Jest klasyczny układ w książce "Poradnik UKF-owca" Bieńkowskiego oparty o rozwiązanie F6CER. Moduł ten był już w SP wykonywany przez kilku kolegów, więc nasze rozwiązanie będzie kolejną wariacją na temat...
Cel projektu: wykonanie wzmacniacza pośredniej częstotliwości na 9 MHz z dużą dynamiką o niskich szumach własnych. Docelowo RX/TRX.
Jako że większość elementów jest jeszcze dostępna, można pokusić się o wykonanie wzmacniacza na bazie oryginalnego schematu z pewnymi modyfikacjami własnymi oraz innych kolegów. Jedną z takich opcji wykonał kolega Andrzej SP9HLZ i na bazie jego rozwiązania została opracowana płytka PCB. Płytka kończy się wyjściem sygnału ze wzmacniacza p.cz., więc dalsze stopnie w tym demodulator trzeba zaprojektować samemu.
W rozważaniach różnych koncepcji jest demodulacja SSB na 9 MHz, a CW na drugiej pośredniej 500 kHz z filtrem elektromechanicznym.
Nasze modyfikacje:
- wykorzystanie dwóch filtrów w p.cz. do SSB i CW (p.cz. 9MHz w tym PP9), na płytce jest miejsce jakby dla dwóch PP9 ale to będę różne filtry.
- druga p.cz. dla CW na 500 kHz z filtrem elektromechanicznym (oddzielny moduł),
- wykorzystanie dostępnych kubków do filtrów w p.cz. (są do kupienia "215" na znanym portalu),
- inne rozwiązanie wejścia na płytce p.cz.: jedno wejście z J310 i przełączanie filtrów mini przekaźnikami,
Sygnał z mieszacza RX i modulatora SSB będzie podawany na wejście płytki wzmacniacza p.cz., wyjście sygnału TX SSB będzie po pierwszym stopniu wzmacniacza za filtrem SSB. Płytka będzie uruchamiana poszczególnymi blokami - testowane poszczególne stopnie po kolei.
Układ jest bardzo "przejrzysty", co mi się podoba i nie ma możliwości by to nie działało.
Stan prac na koniec kwietnia (2023)... na zdjęciach. Zestrojony obwód wejściowy na kubku "215".
Pytanie gdzie układy Plesseya?.... prawdopodobnie w mieszaczu wejściowym SL6440 i w modulatorze SSB SL640.
Może z pomocą kolegów uda się rozszyfrować parametry kabla koncentrycznego który niedawno kupiłem.
Niestety napisy na zewnętrznej izolacji są trudne do odczytania i poza początkiem "PAN_cztery cyfry_XM_GB" nie bardzo daja się znaleźć w sieci.
Firma PAN istnieje i produkuje różne kable ale takiego jak na zdjęciu nie znalazłem.
Średnica zewnętrzna izolacji chyba z Clapton'u to 3.4-3.5 mm.
Średnica wewnętrznej izolacji to 2.4mm też wykonana z Clapton'u.
Izolacja żyły środkowej chyba z teflonu ma 1.4-1.5 mm.
Żyła wewnętrzna to linka wykonana z 7 drucików srebrzonych o średnicy drucika 0.1 mm (razem ma fi ok 0.15-0.2 mm
Ekrany zewnętrzny i wewnętrzny również zrobione ze srebrzonych lub nawet srebrnych drucików.
